Ar-Ge merkezi kanunu (5746 sayılı kanun) Türkiye'de ARGE ve Yenilik kültürünü benimsemiş sürekli
Ar-Ge faaliyetleri ile inovatif yaklaşımlar sunan ve pazarına yeni ürün ve teknolojiler geliştirebilen firmaları 5746 sayılı kanun kapsamın çeşitli vergi (
ar-ge indirimi) avantajları sağlamaktadır.Hali hazırda minimum 30 tam zamana eşdeğer
Ar-Ge personeli istihdam zorunluluğu bulunmakla birlikte 1 mart 2016 tarihinde itibari ile geçerli olan
AR-GE ve Reform paketi ile belirli sektörlerde bu sayı 15 tam zamana eşdeğer
Ar-Ge personeline indirilmiştir.
Personel sayısı tek başına
Ar-Ge Merkezi olabilmek ve ar-ge indirimi sağlamak için yeterli olmamaktadır. Personel sayısı dışında İşletmenin; yeterli Ar-Ge yönetimi ile teknolojik varlıkları,
Ar-Ge insan kaynakları, fikrî haklar, proje ve bilgi kaynakları yönetim yeteneği ve kapasitesinin bulunması,
Ar-Ge ve destek personelinin
Ar-Ge merkezinde çalıştığının fiziki kontrolünü yapacak mekanizmalara sahip olunması, tek yerleşkede faaliyet
Ar-Ge personeli ile proje sayısının dengeli ve uyumlu olması projelerin Ar-Ge Projesi nitelinde bulunması,
Ar-Ge ve Diğer faaliyetlerin ayrıştırılması,
TÜBİTAK ve diğer kurumlardan
Ar-Ge proje desteği alınması gibi faktörlerde önem teşkil etmektedir.
Bu gereklilikler doğrultusunda
Ar-Ge merkezi ön fizibilite raporu ile firmalarımızın
Ar-Ge merkezine uygunluğu tespit edilip firmanın yeterli alt yapıya sahip olması durumunda
Ar-Ge merkezi çalışması yapılmakta firmalarımızın ar-ge indirimlerinden faydalanması sağlanmaktadır..
AR-GE MERKEZİ İÇİN ARANAN ŞARTLAR NELERDİR?
• Ar-Ge merkezlerinde en az onbeş (15) tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdamı
• Ar-Ge merkezlerinin Kanun kapsamındaki Ar-Ge faaliyetlerinin yurt içinde gerçekleştirilmesi
• İşletmenin; yeterli Ar-Ge yönetimi ile teknolojik varlıkları, insan kaynakları, fikrî haklar, proje ve bilgi kaynakları yönetim yeteneği ve kapasitesinin bulunması,
• Ar-Ge merkezinde çalışan personelin, bu merkezlerde çalıştığının fiziki kontrolünü yapacak mekanizmaların bulunması (Kameralı geçiş sistemleri bulunması)
• Ar-Ge merkezinin ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş ve tek bir yerleşke veya fiziki mekân içinde yer alması gerekmektedir.
AR-GE MERKEZİ MUAFİYETLERİ NELERDİR ?
Ar-Ge Merkezi Belgesi almaya Hak Kazanan firmaların Faydalandığı temelde 7 farklı destek unsuru vardır.
• Gelir Vergisi Stopajı Desteği
• Sigorta İşveren Primi Desteği
• Ar-Ge ve Tasarım Vergi İndirimi
• Damga Vergisi İstisnası
• Gümrük Vergisi İstisnası
• Temel Bilimler Personel İstihdamı Desteği
• Siparişe Dayalı Ar-Ge ve Tasarım Faaliyetleri Desteği
1) GELİR VERGİSİ DESTEĞİ
Ar-Ge Merkezlerinde personeli ar-ge faaliyetlerinde geçirdiği süre boyunca Gelir Vergisi, personelin eğitim durumunda göre muafiyet kapsamındadır.
Eski kanunda Ar-Ge Merkezi dışında geçirilen süre sınırlı olarak Muafiyet Kapsamında iken Yeni Kanunla dışarıda geçirilen süre de sınırsız olarak Muafiyetten faydalandırılabilmektedir.
Bu kapsamda Doktoralı ve Temel bilimler (Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji) alanlarında Yüksek Lisans derecesine sahip personeller için %95,
Yüksek Lisans veya temel bilimlerde lisans mezunu personel için %90,
Diğer personel için %80 oranında
Personellerin Ar-Ge ve tasarım faaliyetlerine ayırdıkları süre oranıyla gelir vergisinden müstesnadır.
2) SİGORTA İŞVEREN PRİMİ DESTEĞİ
Kanun kapsamında Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde çalışan personelin elde ettikleri ücret üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı teşvik kapsamındadır. Aynı şekilde dışarıda geçirilen sürenin ar-ge faaliyetleriyle ilişkili olması durumunda bu muafiyetten faydalanabilinmektedir.
İşletmelerde çalışan kamu personeli, çırak, stajyer, mesleki eğitim gören öğrenciler için sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanamaz.
3) AR-GE VE TASARIM VERGİ TEŞVİĞİ
Ar-Ge, yenilik ve tasarım harcamalarının kapsamında aşağıda belirtilmiş gider kalemlerinde harcamalar matrahtan düşülerek indirim konusu yapılmaktadır.
Bu kapsamda değerlendirilen harcamalar ise,
İlk madde ve malzeme giderleri,
Amortismanlar,
Personel giderleri,
Genel giderler,
Dışarıdan alınan fayda ve hizmetler,
Vergi, resim ve harçlar
Ar-Ge merkezlerinde aşağıdaki göstergelerden herhangi birinde bir önceki yıla göre en az %20 artış sağlayan Ar-Ge merkezlerinde yapılan Ar-Ge harcamalarının bir önceki yıla göre artış tutarının %50'si kadar ek indirime konu edilmektedir.
• Ar-Ge veya tasarım harcamalarının toplam ciro içindeki payı
• Tescil edilen ulusal veya uluslararası patent sayısı
• Uluslararası destekli proje sayısı
• Lisansüstü dereceli araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısına oranı
• Toplam araştırmacı sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısına oranı
• Ar-Ge sonucu ortaya çıkan yeni ürünlerden elde edilen cironun toplam ciroya oranı
4) DAMGA VERGİSİ TEŞVİĞİ
Ar-Ge ve Tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar damga vergisinden müstesnadır.
Ar-Ge ve Tasarım Personellerine bu görevleri ile ilgili olarak yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgeleri için damga vergisi alınmaz.
İstisna uygulamasına konu olan kağıtlar ve istisna uygulamasına teşkil eden belgeler 5 yıl süre ile muhafaza edilir.
5. GÜMRÜK VERGİSİ TEŞVİĞİ
Ar-Ge ve Tasarım faaliyetlerinde kullanılmak üzere ithal edilen eşya, gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen kağıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan istisnadır.
İşletmeler başvurularını Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Tek Pencere Sistemi E-Başvuru Uygulaması üzerinden Genel Müdürlüğe gönderir. Genel Müdürlük, uygun bulunması halinde onaylayarak aynı iş günü içerisinde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'na bildirir.
6. TEMEL BİLİMLER PERSONEL DESTEĞİ
Ar-Ge Merkezlerinde çalışan matematik, fizik, kimya, biyoloji bölümlerinden mezun personeller için asgari ücret tutarında 2 yıl boyunca bakanlık tarafından destek verilmektedir. Bu kapsamda desteklenen personelin sayısı ar-ge merkezi toplam personel sayısının %10 unu aşamaz.
7. SİPARİŞE DAYALI AR-GE VE TASARIM FAALİYETLERİ:
Ar-Ge Merkezleri siparişe dayalı olarak gerçekleştirdikleri ar-ge faaliyetlerinden elde edilen ürünün satışında kendi istemleri durumunda Ar-Ge Harcamaları indirimini müşterileri ile paylaşabilmektedirler. Ar-Ge veya Tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak yapılan harcamaların sadece %50 si bu merkezler tarafından, kalan %50'si siparişi veren gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından Ar-Ge ve tasarım indirimi olarak dikkate alınır.
Siparişi veren tarafın gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmaması halinde harcamanın tamamını Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri indirebilir.
AR-GE MERKEZİNDE YENİLİK FAALİYETİ OLARAK HANGİ ÇALIŞMALAR KABUL EDİLMEKTEDİR?
Ar-Ge Merkezlerinde yapılan bir harcamanın Ar-Ge indirimine konu edilebilmesi için bu harcamanın Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında açılan projeler kapsamında ve bu projelerle ilişkilendirilerek yapılmış olması gerekir.
İnovatif yöntemlerle yeni ürünler, sistemler, yazılım geliştirmeleri, malzemeler, cihazlar, ekipman, prosedür ve sistemlerin geliştirilmesi ve yeni teknikler ve prototipler üretilmesi ar-ge merkezi faaliyetleri arasına girmektedir.
Bu çerçevede gerçekleştirilen çalışmanın risk faktörleri taşıması ve ürün,sistem veya proseste katma değer yaratması son derece önemlidir.
TÜBİTAK Proje Ön Değerlendirmesi
Uzman mühendislerimiz proje konularınızı TEYDEB Hakemi bakış açısıyla değerlendirerek, projenizin onaylanma ihtimalini matematiksel olarak size bildirmektedir. Projelerin değerlendirilmesi sırasında salt değerlendirme yapılmayarak, projenin kabul edilebilirlik ihtimalini arttırabilmek adına kurgusal destek sağlanmaktadır. Proje çalışmalarına başlamadan önce bu değerlendirme tarafınıza iletilerek riskler belirlenmekte, belirlenen risklere göre pozisyon alınması sağlanmaktadır. Proje riskleri ve değerlendirmesi sonrası başvuru kararı firmanıza bırakılmaktadır.
850’nin üzerinde proje tecrübesiyle proje değerlendirmesini objektif bir perspektifte gerçekleştiren mühendislerimizin bu ön çalışması, tamamen ücretsiz olup, projenin başarısını etkileyen en önemli faktörlerden biridir.
TÜBİTAK Ar-Ge Projesi Hazırlama ve Danışmanlığı
Proje ön değerlendirmesi ile karar verilen uygun proje konusunun TÜBİTAK tarafından mümkün olan en yüksek oranlarda desteklenebilmesi için proje hazırlama süreci büyük önem taşımaktadır. Ortalama 4 ila 5 hafta süren bu süreçte uzman mühendislerimiz yerinde ziyaretlerle firmanızdan hem projenin teknik mühendislik altyapısı ile ilgili hem de İşletmenin organizasyonel yapısını ilgilendiren Muhasebe, Finans, Operasyon gibi farklı bölümlerden bilgiler almaktadırlar.
İstanbul Üniversitesi Teknoparkında bulunan ofisimizde ve Şişli Genel Merkezimde proje ile ilgili alınan bu bilgiler literatür ve piyasa analizleri ile zenginleştirilerek projenin ilk halini verilmektedir. Projenin ilk versiyonun hazırlanmasını takiben projenin detaylandırılması, yapılandırılması ve tüm kontrollerinin yapılarak başvurunun zamanında ve eksiksiz tamamlanması sağlanmaktadır.
Bu aşamada;
- Akademik literatür taraması – sektör analizleri ve proje başlatılma sebeplerinin açıklanması ile ilgili yönlendirme sağlanması ve proje amaçlarının ilgili fon mekanizması ile ilişkilendirilmesi.
- Panel açımı ve firmanın ilgili veri tabanına kaydı
- Projede izlenecek olan Bilimsel ve Teknolojik yaklaşım ve metodolojinin açıklanması ve detaylı iş planının oluşturulması.
- Öngörü dosyalarının hazırlanması
- Proje iş paketlerinin oluşturulması ve proje faaliyetlerinin detaylı anlatılması.
- Proje sonuçlarının yaygın etkisinin ve Ulusal Ar-Ge hedefleri ile uyum çerçevesinin oluşturulması.
- Ürün Ticarileşme öngörüleri, satış kanalları, piyasadaki mevcut ürünler ile karşılaştırmasının yapılması.
- TÜBİTAK Bütçe Modelleme yaklaşımları doğrultusunda Bütçe ve Nakit Akış tablolarının oluşturulması, harcama kalemlerinin gerekçelendirilmesi ile ilgili dokümantasyonun yapılması.
- İlgili birime proje başvurusunun gerçekleştirilmesi
- Değerlendirme sürecinde ilgili birim tarafından talep edilmesi durumda revizyon çalışmalarının gerçekleştirilmesi,
- Değerlendirme sürecinde firmaya gerekli teknik desteğin sağlanması
- Hakem ziyaretleri öncesinde ve toplantılar sırasında destek verilmesi
gibi süreçler uzman mühendislerimizin katkısıyla sorunsuz bir şekilde başarıyla yürütülmektedir.